Piše: Bosnian News Service

Nedavna vojna vježba "Sadejstvo 2020." koja je održana na poligonu Pešter u zapadnoj Srbiji potvrdila je nastavak ruske dominacije u vojnim strukturama Srbije. Ali i sve snažniji utjecaj Kine.

Rusko i kinesko oružje

Ruski borbeni avioni, helikopteri i tenkovi, kao i kineski dronovi – samo su dio vojne tehnike prikazane tokom spomenute vojne vježbe, što je valjda trebala da bude samo ilustracija stvarnog opredjeljenja Srbije, iako je ta država i dalje, zvanično, "vojno neutralna".

Upravo je na vježbi, kojoj su prisustvovali predsjednik Srbije Aleksandar Vučić i drugi državni zvaničnici, član Predsedništva Bosne i Hercegovine Milorad Dodik, ali i predsjednica bosansko-hercegovačkog entiteta RS Željka Cvijanović, podsjećano je na "blisku vojnu saradnju sa Rusijom, ali i Kinom", prenio je Rojters.

I ova vježba je pokazala da je prioritet Rusije da održava svoj utjecaj nad Srbijom, odnosno da vrši kontrolu ključnog aspekta srbijanske vojske.

Uprkos spomenutoj vojnoj neutralnosti Srbije, koja datira od 2006. godine, njezinoj kandidaturi za članstvo u Evropskoj uniji, ali i ozbiljnim ekonomskim posljedicama pandemije, Rusija koristi golema doplomatska i vojna nastojanja da zadrži utjecaj nad vladom te balkanske zemlje.

Ovo se najbolje može vidjeti na primjeru njihove dominante uloge u nastavku procesa naoružavanja Srbije.

Posljednjih godina zvanični Beograd znatno je povećao izdvajanja za odbranu – u pokušaju da ostvari dominantan položaj na Balkanu.

Izdvajanja za vojsku su u 2020 i 2019. povećana na oko 1,14 milijardi dolara – što je za oko 43 posto više u odnosu na 2018.

Vojna potrošnja u 2020, izvijestila je agencija Rojters, iznosila je 2,4 posto bruto društvenog proizvoda Srbije.

Oružje i oruđe Vojske Srbije zasniva se dijelom na bivšoj sovjetskoj tehnologiji. Zvanični Beograd je posljednjih godina od Rusije nabavljao borbene avione MiG-29 i drugo naoružanje, uključujući helikoptere Mi-35 i sistem protivzračne odbrane Pancir.

Na vježbi "Sadejstvo 2020" prvi put su prikazane borbene bespilotne letjelice CH-92A koje je Srbija kupila od Kine. U junu je, za sumu nepoznatu javnosti, Srbiji isporučeno šest kineskih dronova!

Politika sjedenja na dvije stolice

I Peking Srbiju vidi kao dio svoje inicijative "Pojas i put", čiji je svrha otvaranje novih vanjskotrgovinskih veza za kineske kompanije koje ulažu milijarde eura, uglavnom kroz kredite, za infrastrukturne i energetske projekte širom Zapadnog Balkana.

Srbija je članica NATO programa Partnerstvo za mir, iako dio njene zvanične politike nije članstvo u Severnoatlantskoj alijansi. Saradnja sa Rusijom i Kinom, i to na ovoj razini, samo potvrđuje Vučićeva nastojanja da sjedi na dvije stolice.

U takvoj situaciji, do zuba naoružana Srbija, današnja Srbija pod utjecajem Rusije i Kine, može samo biti izvor nestabilnosti na Balkanu.